باسواد نصرالدین ، شخصیتی داستانی و بذله‌گو در فرهنگ‌های خلقی ایرانی، افغانی، ترکیه‌ای، عربی، کُردی، قفقازی، هندی، پاکستانی و بوسنی است که در یونان هم محبوبیت زیادی دارد و در بلغارستان هم شناخته‌شده است. باسواد نصرالدین در ایران و افغانستان بیش از هر جای دیگر به آغاز شحصیتی بذله گو اما نمادین محبوبیت دارد.
درباب وی داستان‌های لطیفه‌آمیز ارزانی نقل می‌شود. اینکه وی شخصی واقعی بوده یا افسانه‌ای مشخص نیست. بعضی منبع‌ها او را واقعی دانسته و هم روزگار با تیمور لنگ (درگذشته ۸۰۷ ق.) یا حاجی بکتاش (درگذشته ۷۳۸ ق.) دانسته‌اند.*[۱] در نزدیک آق‌شهر از توابع قونیه در ترکیه محلی است که با قفلی ارجمند اسم شده و می‌گویند قبر ملا نصرالدین است.
او را در افغانستان، ایران و جمهوری آذربایجان ملا نصرالدین، در ترکیه هوجا نصرتین (خواجه نصرالدین)، باب عربستان جُحا (خواجه) می‌نامند و در بین کُردها به «ملا مشهور» صفت است. آدم کارها و ادا عجیب و مضحکی به او نسبت می‌دهند و به داستان‌های او می‌خندند. قصه‌های ملا از قدیم باب خاور رواج داشته و دانسته نیست ریشه آنها از کدام زبان است.